Samen ouder worden

Gezond ouder worden draait niet alleen om gezond eten en voldoende bewegen, maar zeker ook om contact met anderen. Uit onderzoek blijkt dat sociale relaties een belangrijke beschermende factor zijn tegen lichamelijke en psychische achteruitgang. Mensen die actief contact onderhouden met familie, vrienden en buren blijven vaak langer zelfstandig, voelen zich minder eenzaam en ervaren meer levensvreugde.

Verandering in het sociale netwerk

Mensen denken vaak dat het sociale netwerk zich uitdunt naarmate we ouder worden. Dat klopt niet helemaal. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat het netwerk niet per se kleiner wordt, maar wel verandert. De focus verschuift van (gedeeltelijk) oppervlakkige naar hechte relaties. Juist die diepe banden met bijvoorbeeld familie en goede vrienden maken het verschil. Ze geven steun, gezelschap en houden ons betrokken bij het leven. Het onderhouden van deze contacten is dan ook belangrijk. Een actief sociaal netwerk heeft namelijk bewezen positieve effecten op welbevinden. Zo voelen mensen met een actief netwerk zich minder eenzaam, hebben ze minder stress en zijn ze vaak optimistischer.

Digitale communicatie

Contact onderhouden met naasten kan op vele manieren. De moderne tijd biedt daarin ook mogelijkheden. Digitale technologie, zoals internet en sociale media, maken het makkelijker om in contact te blijven, ook als een bezoekje er even niet in zit. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat internet een waardevol hulpmiddel kan zijn om contact te onderhouden en zelfs nieuwe contacten op te doen. Senioren die online actief zijn, bijvoorbeeld door te beeldbellen met (klein)kinderen of een oude schoolvriend terug te vinden via Facebook, ervaren vaak meer verbondenheid en hebben toegang tot een groter sociaal netwerk. Via digitale ontmoetingen blijft het netwerk levendig, ook als iemand minder mobiel is of wat verder weg woont.

Offline en online verbonden blijven

Natuurlijk is online contact geen vervanging voor fysiek samenzijn. Maar zeker in tijden dat fysiek contact lastig is, zoals tijdens ziekte of slecht weer, is een videogesprek of digitaal kaartje een mooie aanvulling. En vaak is dat digitale contact juist de opmaat naar een echt bezoek. De boodschap is helder: investeer in uw netwerk, offline én online!

Literatuur

• Campen, van, C., Iedema, J., & Haan, de, J. (2024). Hoe houden ouderen hun sociale netwerk en welbevinden in stand?. Geron, 26(2). https://gerontijdschrift.nl/artikelen/hoe-houden-ouderen-hun-sociale-netwerk-en-welbevinden-in-stand/
• Janssen, J. H., Tilburg, van, T. G., Ingen, van, E., Corten, R., & Peeters, G. M. (2025). Kan sociaal internetgebruik het sociale netwerk van ouderen versterken?. Geron, 27(2). https://gerontijdschrift.nl/artikelen/kan-sociaal-internetgebruik-het-sociale-netwerk-van-ouderen-versterken/
• Longitudinal Aging Study Amsterdam (2025). Sociaal internetgebruik als waardevol cummunicatiemiddel. https://lasa-vu.nl/weetjes/sociaal-internetgebruik-als-waardevol-communicatiemiddel/
• Machielse, A., Campen, van, C., Schoenmakers, E. et al. (2024). Wat is een gezond sociaal netwerk? Reflecties bij het sociaal-netwerkadvies. Tijdschrift voor Gezondheidswetenschappen. Volume 102, 145–149. https://link.springer.com/article/10.1007/s12508-024-00443-z
• Schoenmakers, G., & Suanet, B. (2018). Sociale netwerken van ouderen krimpen niet, maar veranderen wel. Geron, 20(3). https://gerontijdschrift.nl/artikelen/sociale-netwerken-van-ouderen-krimpen-niet-maar-veranderen-wel/
• Vijver, van de, P., & Bodegom, van, D. (2016). De rol van sociale omgeving bij gezond ouder worden. Leiden Academy on Vitality & Ageing. https://www.leydenacademy.nl/rol-sociale-omgeving-bij-gezond-oud-worden/